Antik kentlere iş makineleri girdi: Phaselis’te vinç, Syedra’da dozer
ANTALYA – Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Antalya’daki arkeolojik kazılara ayırdığı bütçeden aslan payını alan Phaselis ve Syedra antik kentlerine ağır iş makineleri girdi. Bostanlık ve Alacasu koylarında yapımına başlanan, fakat mahkeme tarafından iptal edilen günübirlik tesis projesiyle gündeme gelen Phaselis’teki kazı alanında büyük tonajlı iki vinç kullanılıyor.
Bakanlığın yaklaşık 52 milyonluk kazı bütçesi verdiği Phaselis’te çalışmalar vinçlerle yürütülürken, kazı bütçesi yaklaşık 30 milyon liraya çıkarılan ve restore edilen bölümleri geçen yılın haziran ayında Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy tarafından açılan Syedra Antik Kenti’nde de yol çalışmaları dozer kullanılarak yapıldı.
Phaselis Antik Kenti PHASELİS’E ‘KONFOR’ YATIRIMI
Phaselis’te başlatılan çalışmalarla ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, kente giriş yolu üzerindeki tapınak alanının tüm görkemiyle ziyaretçileri karşılar duruma getirildiği belirtildi. Bakanlığın kazılara ilişkin verdiği bilgide, “2023 yılı kazı ve koruma çalışmaları için ilk aşamada 21 milyon lira ödenek ayrıldı. Kısa vadede kazı ve onarım çalışmalarının ardından ören yerinin tümünde yapılacak çevre düzenlemesi ve karşılama merkezi ile antik kent ziyaretçilerinin çok daha konforlu ziyaret gerçekleştirmeleri için gerekli tüm planlama çalışmaları yapılıyor” şeklinde açıklama yaptı.
Syedra’da antik tiyatro yokuşunda dozer izleri SYEDRA’DA ‘TURİZM DURAĞI’ HEDEFİ
Syedra Antik Kenti’nin ise antik dönem yürüyüş güzergahı ile öne çıkan bir turizm durağı olmasının hedeflendiği belirtilirken, “Kentin hamamı, meclis binası, kaynak mağarası ve vaftiz mağarasında çalışmalar yoğunlaştırıldı. Sütunlu cadde, Herakles’in 12 görevinin betimlendiği yaklaşık 164 metrekarelik taban mozaiği, Zafer Tanrıçası Nike heykelleri, merdivenler ve su sarnıçlarının olduğu kentte çok titiz bir çalışma yürütülüyor. Çalışmalar oldukça profesyonel yöntemlerle gerçekleştiriliyor” denildi.
İŞ MAKİNELERİYLE İLGİLİ SORULAR
Antik kentlerde vinç, dozer gibi ağır iş makinaları çalıştırılması halinde son derece dikkatli olunması gerektiğini belirten Antalya Kültürel Miras Derneği (ANKA) Yönetim Kurulu Üyesi, arkeolog Saadet Öztürk, “Phaselis Antik Kenti şu anda bir kazı alanı. Bu alana iş makinesi girebilir. Kesinlikle giremez diye bir şey yok ama bu yapılırken gerekli önlemlerin alınması, tedbirlerin eksiksiz uygulanması çok önemli. İş makinesi, geçtiği yerde zemine zarar veriyor mu, geçtiği zemininde antik yol ya da kalıntı var mı, güvenlik önlemi alındı mı, ziyaretçilerin kazı alanına girişi ile ilgili önlemler alındı mı? Zarar görmemesi için ziyaretçilere o alanın yasaklanması lazım. İş makinelerinin sahile ve kalıntı bulunan alanlara hiçbir şekilde sokulmaması lazım. Özellikle üstünde durulması gereken şeyler bunlar” dedi.
Syedra Antik Kenti ‘KAZIYA BÜTÇE VAR, KORUMAYA YOK’
Bu kadar kazı çalışmasına gerek olup olmadığını da sorguladıklarını belirten Öztürk, “Bu kazılara yüksek yüksek bütçeleri ayırmaya gerçekten gerek var mı? Şehirde çok sayıda kaçak kazı yapılan antik kent var ve onlar için hiçbir önlem alınmıyor. Fotokapan, kamera gibi çok basit yöntemlerle korumak mümkünken, antik kentlerdeki mirasımız kaçak kazılarla talan ediliyor. Koruma çalışmaları ise sürekli bütçe engeline takılıyor. Peki bu kazılar nasıl büyük bütçelerle yapılıyor? Buna mecbur değiliz. Bilimsel çalışmaları uzun soluklu düşünmek ve bazılarını gelecekteki araştırmalara bırakmak lazım. Büyük ölçüde ortaya çıkmış olan Phaselis Antik Kenti’nin kalan kısmının kazısı için çok büyük bir bütçe ayrıldı. Bunlar tabii ki güzel çalışmalar ama korumaya ihtiyaç olan çok sayıda antik kent var ve onlar için ayrılan hiçbir bütçe yok. Antik kentler korunmadığı zaman hepsi delik deşik oluyor. Artık buna odaklanmak zorundayız” diye konuştu.
