Müttefik ülkelerin dışişleri bakanları, 2024’ün bu formattaki ilk toplantısı için Brüksel’deki NATO karargahında bir araya gelecek. İki günlük toplantıda Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil edecek.
Toplantının ana gündeminde temmuzda Washington’da yapılacak zirvenin hazırlıkları, Ukrayna’ya desteğin artırılması ve NATO’nun 75’inci kuruluş yıl dönümü kutlaması yer alıyor.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, toplantı öncesinde basına yaptığı açıklamada, “NATO tek bir ciddi taahhüt üzerine kurulmuştur, bu da bir müttefike yapılan saldırı, tüm müttefiklere yapılmış demektir. Bu temelden yola çıkarak tarihin en güçlü ve başarılı ittifakını kurduk. Geçen 75 yılda NATO’nun açık kapısı demokrasinin Avrupa çapında yayılmasına yardımcı oldu” ifadesini kullandı.
Stoltenberg, Ukrayna’daki duruma değinerek, “Ukrayna’nın acil ihtiyaçları var. Destek sağlamadaki herhangi bir gecikmenin savaş alanında sonuçları olacaktır. Bu nedenle desteğimizin dinamiklerini değiştirmemiz gerekiyor” diye konuştu.
Bu nedenle bakanların Ukrayna’ya askeri desteği güvenilir ve öngörülebilir hale getirmeyi ele alacaklarını belirten Stoltenberg, “Desteğimizi sürdürmek için çok yıllı bir mali taahhüdü de tartışacağız. Bu toplantı Washington Zirvesi’ne hazırlanırken, bu konularda fikir birliğine varılması için zemin hazırlayacak” değerlendirmesini yaptı.
100 MİLYAR DOLARLIK UKRAYNA FONU
Stoltenberg basına yansıyan, müttefiklere 100 milyar dolarlık Ukrayna fonu oluşturulmasını teklif edeceği yönündeki haberlerle ilgili yorum yapmayacağını vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Teklifin ayrıntılarına girmeyeceğim. Desteği daha sağlam, daha öngörülebilir hale getirmek amacıyla NATO çerçevesinde desteğimizi kurumsallaştırmanın yollarını tartışıyoruz. Bugün ve yarın yapılacak toplantıda nihai karar alınmayacak. Umarız fikir birliğine doğru ilerleyeceğiz ve ardından zirveye kadar bir anlaşmaya varacağız.”
Bu teklifin Donald Trump’ın ABD’de başkan seçilmesi olasılığına karşı önlem olup olmadığı sorusuna Stoltenberg, “Bu teklifi tartışmamızın nedeni, savaş alanındaki durumu görmemizdir. Ukrayna’da durumun ne kadar zorlu olduğunu görüyoruz. Bu nedenle NATO müttefiklerinin yaptığı her şeyi memnuniyetle karşılıyoruz. Aynı zamanda daha fazlasını yapmamız gerektiğini de görüyoruz. Ukraynalıların daha fazla desteğe ihtiyaçları var ama aynı zamanda daha öngörülebilir ve uzun vadeli desteğe de ihtiyaçları var” yanıtını verdi.
Stoltenberg, ABD Kongresinin Ukrayna’ya destek üzerinde bir an önce anlaşmaya varmasını beklediğini vurgulayarak, bunun ABD’nin çıkarına olacağının altını çizdi.
İlk günkü toplantıların ardından bakanlar, yarın NATO’nun kuruluşunun 75’inci yıl dönümü için yapılacak törene katılacak. Bakanlar, ikinci günde ayrıca NATO-Ukrayna Konseyi Toplantısı’nda buluşacak, Ukraynalı mevkidaşları Dmitro Kuleba’dan sahadaki son durumla ilgili bilgi alacak.
Bakanlar son oturumda Asya-Pasifik bölgesindeki ortakları Avustralya, Japonya, Yeni Zelanda, Güney Koreli mevkidaşlarıyla bir araya gelecek. Bu toplantıda, Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de hazır bulunacak.
Toplantılara, İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström de ittifakın en son üyesini temsilen katılacak. Finlandiya 4 Nisan 2023’te üye olmuş, İsveç ise 7 Mart’ta NATO’ya 32’nci üye olarak katılmıştı.